Bron: Daglad De Limburger, Door Peter Heesen, zoals verschenen op Woensdag 12 juli 2023
Directeur René Vanhommerig van GRAUSBOUW op de plek waar het nieuw bedrijfspand gebouwd moet worden — © Bas Quaedvlieg
Heerlen – Bouwbedrijf GRAUSBOUW in Heerlen is uit zijn jasje gegroeid en wil nieuwbouw plegen. Er is alleen een probleem: het kan tien jaar duren voordat het pand stroom krijgt. „Dit is catastrofaal voor het bedrijfsleven.”
Wat nu? Die vraagt bezorgt directeur René Vanhommerig (57) van GRAUSBOUW hoofdbrekens. Het bouwbedrijf is uit zijn jasje gegroeid. Vanhommerig heeft vlakbij een kavel gekocht om nieuwbouw te plegen. De vergunning is binnen. Het bouwbord is geplaatst. Als alles volgens plan verloopt, kan het bedrijf komend jaar verhuizen. Er is alleen een probleem: het pand kan niet worden aangesloten op het stroomnet. „Enexis heeft ons laten weten dat we nog vijf tot tien jaar moeten wachten”, vertelt Vanhommerig.
Wat nu? Moet hij vijf miljoen euro investeren in een nieuw pand dat mogelijk pas in 2033 stroom krijgt? Of moet het bedrijf blijven zitten waar het zit, met al zijn beperkingen? Waardoor het in zijn groei wordt geremd. Vanhommerig: „Daar worstel ik mee.”
Hij nam het familiebedrijf in 2008 over, drie maanden voordat de economische crisis uitbrak. GRAUSBOUW telde toentertijd 32 werknemers. Inmiddels zijn dat er honderd. Twee jaar geleden ging Vanhommerig op zoek naar een andere locatie. Die werd elders op industrieterrein De Koumen gevonden.
Vanhommerig heeft op De Koumen een kavel gekocht om nieuwbouw te plegen. — © Bas Quaedvlieg
Stroomstop
De gemeente, als eigenares, wilde wel verkopen. Totdat de Hoge Raad bepaalde dat een overheid niet een-op-een een stuk grond of een pand mag verkopen als er (mogelijk) meer gegadigden zijn. Bij de gemeente Heerlen gingen ineens alle luiken dicht. Ambtenaren moesten uitzoeken of GRAUSBOUW de kavel mocht kopen. Na negen maanden kwam er alsnog groen licht.
Maar toen kondigde TenneT, beheerder van het hoogspanningsnet in Nederland, op 9 juni 2022 een stroomstop af voor grootverbruikers. Door gebrek aan capaciteit konden per direct geen bedrijven meer op het net worden aangesloten. Vanhommerig stopte zijn plan in de ijskast. Tot TenneT drie maanden later meldde dat er ruimte was gevonden op het net.
GRAUSBOUW tekende het koopcontract voor de grond en nam contact op met regionaal netbeheerder Enexis: „Wanneer krijg ik stroom?” Hij kreeg geen antwoord. Tot twee weken geleden. GRAUSBOUW kon nog steeds niet aangesloten worden op het net vanwege capaciteitsgebrek. Het bedrijf moest geduld hebben. „De wachttijd kon vijf tot tien jaar bedragen. Het lijkt of we in een derdewereldland leven. Dit is catastrofaal voor het bedrijfsleven. We moeten elektrificeren, al onze zeventig bedrijfsbussen moeten straks op stroom rijden, maar we krijgen geen aansluiting op het net”, foetert Vanhommerig.
De bouwtekeningen liggen klaar. — © Bas Quaedvlieg
Verkeerd begrepen
Het bedrijf krijgt wel een ‘bouwaansluiting’, voor de bouwwerkzaamheden, en mag die daarna houden. Maar de capaciteit is toereikend voor een woning, niet voor een bedrijf. Vanhommerig: „Volgens de installateur moet het net lukken met de zonnepanelen op het dak en een batterij om de energie op te slaan. Maar dan kan het ook net níet genoeg zijn. Moeten we dan de airco uitzetten? En hoe gaat dat in de winter, als minder zonne-energie wordt opgewekt? Bovendien kunnen we hoe dan ook onze bussen straks niet opladen.”
Zegsman Tim van Ham van Enexis stelt dat Vanhommerig de brief verkeerd heeft begrepen. Het duurt niet vijf tot tien jaar tot het nieuw bedrijf wordt aangesloten, maar in die periode moet de ondernemer rekening houden met wachttijden. Hoe lang duurt het dan voordat GRAUSBOUW kan verhuizen? Dat heeft onder meer te maken met de uitbreiding van het stroomnet in de regio Heerlen, de plek op de wachtlijst en de voorrang die andere klanten wellicht krijgen, zoals zorginstellingen, aldus Van Ham. Hij gaat niet in op de kansen van individuele klanten.
Groot risico
Zou het in het slechtste geval vijf tot tien jaar kunnen duren voordat GRAUSBOUW wordt aangesloten? De woordvoerder van Enexis: „We verwachten met de kennis van nu niet dat er (veel) klanten zijn die vijf tot tien jaar zullen moeten wachten op een aansluiting. De realiteit is ook dat we niet de luxe hebben om dat helemaal uit te sluiten.”
René Vanhommerig zucht nog eens. „Ik hoor van velen dat het wel mee zal vallen, maar niemand kan mij vertellen wanneer we een aansluiting krijgen. Zolang ik geen zekerheid heb, loop ik een groot risico.”